|
Home > Preview
The flashcards below were created by user
taniabjork
on FreezingBlue Flashcards.
-
Einkenni Spendýra
- Ummönnun afkvæma
- viðhalda jöfnum líkamshita
- tvö sett af tönnum ICPM 2123
- lappir niður úr búk
- stækkaður framheili
-
Einkenni Prímata
- Grasping hands
- neglur ekki klær
- sjónin - binocular vision
- hlutfallslega stór og flókinn heili
- Terestrian og arboreal
-
Strepsirrhini
- Forapar
- næturlíferni
- vel þróað lyktarskyn (blautt nef)
- snyrtingarkló
- tanngreiða (tvær vígtennur, fjórar framtennur)
- skiptast í Lemuriformes og Lorisiformes
-
Halporhini
- Þurrt nef
- skiptast í Tarsiera og Anthropoids
-
Tarsiers
Lítil næturdýr með mörg einkenni tarsa og lemúra en hafa þurrt nef
-
Anthropoids
- Menn tilheyra þeim
- apakettir, mannaapr og menn
- stærri líkami
- flóknari heili
- styðjast við sjón
-
Hverjir eru undirflokkar Anthropoida?
- Platyrrhines (nýja heims)
- Catarrhines (gamla heims)
-
Platyrrhines (nýja heims)
Breið og flöt nef með nösum á hlið
-
Catarrhines (old world)
mjórri nef og nasir vísa niður
-
Nýja heims apar
- Finnast í Mið og suður Ameríku
- Quadrupedal = ganga á fjórum fótum
- það sem skilur þá frá gamla heims öpum:
- hafa tannformúlu 2133
- sumir hafa prehensile tail
-
Gamla heims apar
- Líkari mönnum en nýja heims apar
- fjölbreytt umhverfi
- borða fjölbreytt mataræði
- mismunandi félagslegur strúktur
-
Hominoids
- Mannapar og menn
- með flóknari heila
- 2123
- y5 munstur (hnútar í jaxli)
- suspensory climbers
-
Flokkar Hominoids
- Lesser apes -Gibbon (minni)
- great apes - orangutan, gorilla, sampans og bonobo (stærri og skyldari okkur)
- fyrst kvíslast orangutan frá sameiginlegum forföður, næsta kvíslun leiddi til Górillu og svo Bonobo og Simpansa
-
Hver er næsti núlifandi ættinga mannsins?
Bonobo, Simpansar og Gorillur
-
Parental investment
- Prímatar nota mikið af tíma síum í að huga að afkvæmum
- hegðunin tengd því að auka fitness afkvæma
- hafa mikil félagsleg tengsl td. mother - infant bond
-
Félagslegir hópar
- Margskonar, má finna fjölbreytt félagsleg form innan mismunadi tegunda
- dominance hierachy - einhver sem fer með völdin ræður, er stæðstur og fjölgar sér mest
-
Einkenni mannsins
- Upprétt ganga
- stór og flókinn heili
- tennur okkarvaxtamunstur
- æxlunarmunstur
- tungumálið
- erfðafræðilegur munur
- fjölbreyttur félagslegur strúktúr
-
Fornmannfræði
fræðigrein sem snýr að prímötum og þróun mannsins í víðum skilningi
-
Relative dating (afstæð aldursgreining)
- hvaða sýni er elda
- Stratigraphy og Fluorine
-
Chronometric (aldursgreining)
- Nákvæm tímasetning
- carbon-14, allt með argon eh. trjáhringja og fl.
-
Stratigraphy
- því dýpra -> því eldra.
- afstæð aldursgreining
-
Fluorine dating
magn flúors mælt, því lengur sem lífvera hefur verið dáin því magn flúors
-
Carbon-14
- Nákvæm tímasetning
- helmingunartíminn reiknaður, má nota á hvaða sýni sem inniheldur kolefni
-
Fornvistfræði
rannsakar vistkerfi á fyrri tímum
-
Precambrian
Myndun jarðar, einfaldar lífverur, þrjú tímabil sem mynda 90% af 4.6 milljarða sögu jarðar.
-
Phanerozoic eon
- Síðustu 542 árin,
- uppruni og þróun flóknara form lífs,
- skiptist í þrjú jarðfræðileg tímabil
-
Í hvaða þrjú jarðfræðitímabil skiptist Phanerozoic?
Plaezoic, Mesozoic, Canozoic
-
Paleozoic
- 542 - 251 milljón ár síðan
- flóknara líf varð til
-
Mesozoic
- 251-65 milljón ár síðan
- öld risaeðla
-
Canozoic
Síðustu 65 milljón ár
-
Prímatlík spendýr
- litlar lífverur, minni en köttur
- á fjórum fótum, aðlagað sig að klifri í trjám
- framtennur aðskildar hinum tönnunum
- þeim vantaði post-orbital bar
-
Carpolestes simpsoni
milli stig á milli frumstæðra prímatlíkra spendýra og alvöru prímata?
-
Fyrstu prímatarnir
- 50-55 milljónum ára siðanGrasping hands
- nefið orðið minna og tennur nær hvor annari
- Höfðu post-orbital bar
- stærri heila
-
Molecular dating
- hjálpar til við að skilja þróun hominoida
- sýnir fram á líkindi í genum
- varpar ljósi á sameiginlegan forföður
- leiddi í ljós að maðurinn klofnaði frá forföður bonobo og simpansa fyrir um 5-7 milljónum árum.
-
Hvað er öðruvísi með okkur og mannöpum
- Fjórfætt staða verður að uppréttum gangi
- mjaðmagrind okkar þjappast saman
- fromgerð hryggjasúla
- Mænugatið (foramen magnum)
- Processus mastiodeus - heldur uppi höfuðkúpu
-
Þróun helstu einkenna Hóminína
- 1. bipedalism
- 2.stórar tennur, lítill heili
- 3. aukning í stærð heilans, steinverkfæri, veiðimenn og safnarar.
-
Homo -> tegund af hominins sem einkennist af?
- stórum heila
- menningarlega aðlögun
- tennur smáar
- andlitið smátt
-
Homo habilis
- "hinn handlagni maður"
- 2-1.5 milljónum árum
- helmingi minni heila en við
- frumstæða bakhöfuðkupu
- gat klifrað
-
Oldawan hefðin
- elsta steinverkfæra menning sem vitað er um
- berja oft og fast
- Homo habilis
-
Homo rudolfensis
- fyrir um 2 milljón árum
- stæri heili en habilis en breiðari andlit
- höfuðkúpurúmtak stærri en hjá Habilis
-
Homo erectus
- "hinn upprétti maður"
- fyrir um 2 milljónum árum síðan
- stærri heili en eldri tegundi (72% af nútímamanninum)
- kraftmiklir hálsvöðvar
- andlit skagar fram, stór augnabrúnagarður
- yfirgripsmiklar kjötætur (drápu eða hræætur??)
- sýnir landfræðinlegan margbreytileika
- eldur
-
Acheulian hefðin
- handexi
- háþróuð steinverkfæri (1.5 milljónum árum)
- Homo erectus
-
Hvenær voru Neanderthalsmenn uppi?
fyrir um 13.000-28.000 árum síðan
-
Líkamleg einkenni Neanderthalsmannsins
- stór heili og líkamsmassi
- löng andlit, skaga farm
- nasasvæði stórt
- miðandlit skagar fram
- framtennur stórar
- stóra augnabrúnagarð
- kinbein skávængja
- útstandandi hnakki (occipital bun) hnakkahnútur
- trúðu á táknræna hugsun?
-
Levalliois tæknin
neanderthalsmaðurinn
-
Homo floresiensis
- Dvergurinn
- uppi á sama tíma og nútímamaðurinn
- 71-12 þúsund ár síðan
-
Hvað er elsti steingervingur Homo gamall?
2.5 milljón ára gamall
-
Hver flutti fyrst út úr afríku?
- Homo erectus
- fyrir 1.8 m ára
|
|
Get the free mobile app
Take the Quiz
Learn more
Learn more